Het Standaardnederlands is voor de meeste Vlamingen een ‘vreemde taal’. Dat blijkt eens te meer uit resultaten van een online taaltest van De Standaard. Zelfs Vlaamse taalprofessionals slagen er niet in zuiver Algemeen-Nederlands te produceren. Schort er wat aan de kennis van de Vlaamse taalprofessional? Of is er iets fundamenteel aan de hand met het Standaardnederlands?
Juist of fout?
‘Moest ik in dit huishouden de baas zijn, ik kocht ons een Porsche om heerlijk mee over de autostrade te scheuren.’
Heb jij iets aan te merken op deze zin? De meeste Vlamingen niet. Nochtans staan er drie woorden in die niet tot het Standaardnederlands gerekend worden.
Correct is: ‘Mocht ik in dit huishouden de baas zijn, ik kocht een Porsche om heerlijk mee over de snelweg te scheuren.’ ‘Moest’, ‘zich kopen’ en ‘autostrade’ zijn typisch Vlaamse termen die Nederlanders nooit in de mond nemen. En dus behoren ze niet tot het Algemeen Nederlands …
Discrimineert het Standaardnederlands?
De vraag is wat je aan een standaardtaal hebt die 40 procent van de gebruikers over het hoofd ziet. Wanneer zelfs copywriters, leerkrachten Nederlands en journalisten met het Algemeen Nederlands worstelen, hebben we dan geen nood aan een norm die wat meer op de werkelijkheid is gestoeld?
De Vlaamse standaarduitspraak, een geval apart?
Wat betreft de uitspraak ís die er al. Geen redelijk mens die vindt dat VRT-nieuwslezeres Martine Tanghe als haar collega’s van de NOS moet praten. Op het vlak van uitspraak laat het Standaardnederlands vandaag wél regionale variatie toe. Waarom kan dat dan niet als het over woordenschat (of grammatica) gaat?
De taalstrijd in Vlaanderen en de Vlaamse Beweging
In Vlaanderen ligt taal erg gevoelig – veel gevoeliger dan bij onze noorderburen. Dat heeft alles te maken met de strijd die de Vlamingen jaren hebben gevoerd tegen de Franstalige bezetter. De Vlaamse Beweging heeft letterlijk gevochten voor het Nederlands als voertaal. En ook de strijd tegen tussentaal en dialect is jarenlang met veel ijver gevoerd.
Is de tijd rijp voor een Vlaamse variant van het Standaardnederlands?
De Vlaming heeft het Standaardnederlands van onze noorderburen nooit omarmd, de vele tientallen ABN-gidsen en taalzuiveringsboekjes ten spijt. Integendeel, ze hebben hem alleen maar vervreemd van zijn eigen taal. En dus is een soepeler Standaardnederlands voor de Vlaming nodig. Een taal die hij niet als een slechtzittend pak enkel op zondag draagt, maar een waarin hij zich comfortabel voelt in elke situatie. De tijd is er ook rijp voor. Dat toont een recente rondvraag bij taalprofessionals ook aan.
Wie bepaalt de Vlaamse norm?
Moeten we dan zomaar alles tot het Belgisch-Nederlands gaan rekenen? Nee, wat tot de standaard behoort, bepaalt de spraakmakende gemeente (instanties en individuen met een zeker prestige; denk aan de media, politici, leerkrachten, …). Wat het Belgisch-Nederlands nodig heeft, is geen ‘taalverloedering’, maar een nieuwe norm die meer aansluit bij de realiteit van vandaag.
Hoe zit het bij Scriptura?
Zolang er geen op Vlaamse leest geschoeide standaardtaal is, hanteren wij bij Scriptura de huidige norm. Al onze teksten voor klanten beantwoorden dus aan het Standaardnederlands – bij ons dus geen ‘autostrade’ of ‘solden’. Belgisch-Nederlandse termen en uitdrukkingen gebruiken we alleen als die tot de standaardtaal gerekend worden door Het Groene Boekje en Van Dale.
Wil je zowel de Nederlandse als de Vlaamse markt veroveren? Speel dan op zeker en laat twee teksten schrijven: een voor Nederland en een voor Vlaanderen. Onze (Vlaamse en Nederlandse) copywriters staan voor je klaar.